Η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης – Αποχέτευσης Ξάνθης (Δ.Ε.Υ.Α.Ξ.) συστάθηκε με τον νόμο 1069/80 μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ιδρύθηκε το 1982 και ξεκίνησε το έργο της την 1-1-1984.

H λειτουργία της καθορίζεται από τον κανονισμό λειτουργίας και διαχείρισης καθώς και την εκάστοτε ισχύουσα Νομοθεσίας.

Η Δημοτική Επιχείρηση είναι Ν.Π.Ι.Δ. με κοινωφελή χαρακτήρα και διέπεται ως προς την Διοίκηση , Οργάνωση , Εκτέλεση , Λειτουργία και συντήρηση των έργων της αρμοδιότητας της καθώς και τις οικονομικές πηγές της από τις διατάξεις του Ν.1069//80 .